Spiritualiteit in het dagelijks leven
Wat de link tussen spiritualiteit en een duurzame levensstijl is.
Sta je ervoor open om je geestelijke horizon te verbreden? En misschien wat duurzamer te leven? Of je nu op zoek bent naar profaan succes, innerlijke vrede of verlichting, er is geen betere drijfveer om je doelen te bereiken en geen effectiever levensplan dan spirituele kennis. Deze kennis, ook over het in het “Hier en Nu Leven” kan je ook opdoen tijdens bijvoorbeeld een Mindfulness retreat met meditatie en yoga
Spiritualiteit en doel van het leven
Het dagelijkse leven is een wondere gave. We leven dag en nacht, hebben dikwijls een drukke agenda vol verplichtingen en afspraken, een druk sociaal schema en veeleisende banen. We bezitten meer dan ooit, hebben doorgaans ruimschoots te eten, maar desondanks voelen we vaak toch een leegte die moeilijk te vullen is. Vragen als ‘wie ben ik eigenlijk’ en ‘waarom zijn we hier?’, ‘hoe word ik echt gelukkig?’ en ‘wat is ons doel op aarde?’ houden ons bezig en soms zelfs wakker. Stiekem zoeken we wezenlijk naar een leermeester die ons kan voorzien in antwoorden om een betere bevrediging in ons bestaan te krijgen.
Verdieping en bewustwording
Zolang de mensheid al bestaat, vragen mensen zich al af wat ze op aarde doen, wie ze zijn en wat het doel van leven is. Zo hebben uiteenlopende Griekse, Indiase, Joodse en Arabische wijsgeren zich al vaak over deze vragen gebogen. Alle religieuze tradities kennen dan ook wel een eigen variant van het pad van inzicht. Niet voor niets kennen we bijvoorbeeld Zen, Kabbala, Yoga en Advaita Vedanta. Spiritualiteit in het dagelijks leven is een goede motor om een betere kijk en grip te krijgen op innerlijke vrede, bewustwording, zelfkennis en persoonlijke groei. Spiritualiteit is immers een uniek onderzoeksveld. Om je hierin meer te verdiepen en eventuele oefeningen te doen, moet je wel wat geduld en discipline hebben, maar je eigen ziel is uiteindelijk je beste vriend en leider.
Hoger gevoel
Spiritualiteit kan je een hoger gevoel geven en kan je vrede, rust en hoop geven. Je krijgt meer zelfvertrouwen, zelfrespect en ervaart meer zelfbeheersing. Het kan je tevens helpen om je ervaringen in het leven te begrijpen. En als je in een situatie zit waar je niet tevreden over bent, kan het je helpen innerlijke kracht te voelen en sneller te herstellen. Belangrijker is ook om lichamelijk bezig te zijn. Sporten of wandelen helpen je om gelukkig te zijn en je levend te voelen. Hoe beter je je fysiek voelt, hoe beter je spirituele leven en gevoel van welzijn kan groeien.
Mindfulness
Mindfulness is een relatief nieuw begrip en de laatste trend in de Westerse maatschappij, maar vind zijn oorsprong lang geleden. De Boeddhistische monniken maakten al gebruik van mindfulness en trainden zichzelf erin door middel van meditaties. Mindfulness kun je makkelijk op je eigen leven toepassen. Geef aandacht aan bepaalde gebeurtenissen zonder een oordeel te vormen. Op deze manier leer je bewuster te worden van alle prikkels om je heen en zonder oordelen, leer je onvermijdelijke negatieve en positieve ervaringen te accepteren. Dagelijkse beslommeringen zullen dan niet meer zo zwaar wegen. Dat geeft niet alleen innerlijke rust en kalmte, je kunt hierdoor vaak ook situaties beter overzien en juiste beslissingen nemen. Uit verschillend onderzoek blijkt ook dat een training in Mindfulness positieve effecten heeft bij mensen met chronische pijn, depressies, hartklachten, maagdarmproblemen, angststoornissen en slaapproblemen. Maar ook bij mensen zonder klachten verbetert Mindfulness de kwaliteit van leven aanzienlijk. Minfulness is dus zeker iets om je wat meer in te verdiepen.
Ayurveda en Yoga
De meeste mensen hebben wel gehoord van Ayurveda, dat levenskennis in het Sanskriet betekent. Het is sterk met yoga verbonden omdat zowel Ayurveda als Yoga uit de Veda’s en uit de Sankhya filosofie komen. Ze zijn allebei meer dan vijfduizend jaar geleden in het Himalaya gebied in India ontstaan. De Sankhya filosofie beschrijft hoe het puur bewustzijn (ook wel de Bron genoemd) materie wordt en hoe we dit terug naar het bewustzijn kunnen brengen. Deze theorie wordt ook wel eens vergeleken met de druppels uit de zee. Ieder van ons is een druppel en via de Ayurveda en yoga vinden we de weg terug naar deze zee. Maar dan wel alleen in het geval als we bereid zijn om onze leefstijl en gewoontes te veranderen.
Spirituele reizen
Ayurveda en yoga zijn vaak opgenomen in de zogenaamde spirituele reizen. Ook tijdens je yoga vakantie krijg je vast en zekere met duurzaamheid en spiritualiteit te maken. Meestal in combinatie met vegetarische en biologische maaltijden. De duurzame component in dit verhaal.
Het pad naar Nirvana
De Indiase geleerde en filosoof Patañjali wordt ook wel gezien als de ‘vader’ van de yoga. Hij leefde in de tweede eeuw vóór Christus, een tijd waarin kennis mondeling werd doorgegeven. Pas na zijn dood werd zijn kennis in korte spreuken opgeschreven. Uit deze oorspronkelijke tekst van Patañjali zijn alle huidige soorten Yoga ontstaan. Ontdek zelf de acht stappen van het Patañjali yogapad om het bewustzijn langzaam maar zeker naar de hoogste spirituele niveaus, zoals geluk en vrede, te brengen.
Yoga stap 1: Yamas
Naarmate we ouder worden, zijn we steeds meer vastgeroest in bepaalde patronen, oude gewoonten, houdingen en hebben we vooroordelen. Vaak hebben we dat niet eens in de gaten en is het een mechanisme geworden. De eerste stap in yoga begint dan ook met het langzaamaan bewust worden van deze patronen. Zelfintrospectie. En in de tweede instantie het weigeren om deze patronen en houdingen zomaar te laten gebeuren. Op deze manier kun je uiteindelijk betere keuzes maken en juiste beslissingen nemen. Denk aan fysiek geweld, maar ook in woorden en gedachten. De oorzaak van geweld wordt vaak buiten onszelf gezocht, maar is dat ook wel zo? En is jouw waarheid wel de echte waarheid? Ook wordt het beteugelen van wensen en verlangens beoefend.
Yoga stap 2: Niyamas
Deze tweede stap op het achtvoudig yogapad is vooral gericht op de vijf andere voorschriften in de yoga, namelijk: zuiverheid, tevredenheid, soberheid, zelfstudie en overgave. Met andere woorden, het onderhouden van een hygiënisch lichaam, geest en omgeving, het vermogen om tevreden te zijn met jezelf en het onthullen van je eigen sterke en zwakke punten en negatieve tendensen. Vooral de ontstane leegte op het morele vlak wordt door deze oefeningen gevuld. Samen met de Yamas vormen de Niyamas eigenlijk de tien ethische richtlijnen van het achtvoudige yogapad. Ze zijn te vergelijken met een gedetailleerde kaart, die je vertellen waar je bent en hoe je moet zoeken naar de volgende mijlpaal.
Yoga stap 3: Asanas
Behalve een goede ademhaling, is het verkrijgen en verstevigen van lichamelijke gezondheid door middel van fysieke oefeningen ook een belangrijk onderdeel. Met Asana’s worden de verschillende houdingen onder handen genomen, waarmee het lichaam haar soepelheid en lenigheid verkrijgt. Deze houdingen zijn zo opgebouwd dat ze alle een specifieke uitwerking op het lichaam hebben. Deze oefeningen tezamen met ademhalingstechnieken zorgen voor de versterking van de spieren en organen, zorgen voor balans en emotionele stabiliteit, vergroten het vertrouwen in eigen kracht en verbeteren tevens de ademcapaciteit. In het lichaam vastgezette emoties worden tevens aangepakt.
Yoga stap 4: Pranayama
Met deze yogabeoefening wordt vooral de beheersing van ademhaling onder handen genomen. Pranayama is een samenvoeging van twee woorden, namelijk Prana en Yama. Prana staat hierbij voor adem en Yama voor controle, controle van de ademhaling. Energiekanalen worden zo vrijgemaakt van blokkades en door gerichte energiestromen wordt je vitaliteit en kracht verhoogt. Ademen is namelijk een van onze meest essentiële functies. Ter vergelijking, 30% van onze energiebehoefte haal je uit zuurstofinname en 70% uit voedsel. Daardoor wordt Prana ook vaak omschreven als levenskracht of levensenergie.
Yoga stap 5: Pratyahara
Essentieel staat Pratyahara voor het afsluiten van aandacht voor de indrukken die van buitenaf komen. Je leert mentale controle te krijgen over de zintuigen en het onthechten van indrukken. Zo word je veel gevoeliger op zintuiglijk en motorisch vlak, maar je laat je geluk of ongeluk ook niet meer afhangen van de ‘buitenwereld’. Pratyahara geeft ruimte voor waakzaamheid, onthechting, kalmte en een ruimer, vrijer geest bewustzijn. Pratyahara is een houding die de hele dag door beoefend kan worden, dat zeker aan te raden is in een moderne wereld vol drukte en economische verheerlijking. Pratyahara is dan ook een cruciale stap op weg naar de bevrijding, ook wel kaivalya of moksha genoemd.
Yoga stap 6: Dharana
Je mentale kracht verhogen. Dat is het meest voorname doel van Dharana. Het is de kunst om je aandacht op een punt of onderwerp te richten en vast te houden en zo tot volledige concentratie te komen. Dharana is dus beheersing van aandacht, concentratie en intentie, waardoor je je mentale kracht verhoogd. Door concentratie kun je namelijk je aandacht positief richten en je doel bereiken. Is je aandacht, concentratie en intentie duidelijk, dan sluit de natuur zich daarbij aan en helpt ze je bij het vervullen van je diepste wensen. In het begin kan Dharana best moeilijk zijn onder de knie te krijgen, omdat je geest goed is in het scheppen van allerlei afleidingsmanoeuvres. Je leert er in ieder geval ook een ijzeren wilskracht mee te bereiken.
Yoga stap 7: Dhyana
Dhyana wordt ook wel meditatie genoemd. Het helpt je om je geest volledig te kalmeren en een algehele toestand van rust te creëren. In het stadium van Dharana is er nog sprake van een zelfbewust streven om tot concentratie te komen, maar in het proces van Dhyana of meditatie is dit gestabiliseerd tot een spontane, gelijkmatige flow zonder enige spanningsveld. Het is een ononderbroken stroom van de aandacht op een bepaalde object of onderwerp.
Yoga stap 8: Samadhi
Samadhi is de staat van bewustzijn waarin de menselijke geest door perfecte meditatie één is geworden met het object van meditatie, vrij van enige activiteit. Het wordt ook wel omschreven als een trance of in totale éénwording. Als je tot deze stap bent gekomen dan heb je ware kennis bereikt en ontplooiing van hogere vermogens. De Samadhi bestaat uit diverse stadia. Zo verlies je allereerst een korte periode al het menselijke bewustzijn en is de opvatting van tijd en ruimte heel anders. Daarna zijn er gedachten en ideeën, maar die geen invloed op je hebben. Uiteindelijk bereik je oneindige gelukzaligheid, de totale absorptie in het gedachteloze ‘Zijn’. Deze allerlaatste stap staat omschreven als een staat van geluk en vrede.
